-
1 tension normale
нормальное напряжение, напряжение по нормалиDictionnaire français-russe de pétrole et de gaz > tension normale
-
2 tension normale
сущ.маш. напряжение по нормали, нормальное напряжение -
3 tension
f1) напряжение; напряжённость2) натяжение4) упругость (напр. газов)•- tension admissible
- tension alternative
- tension anodique
- tension aux bornes
- tension de cisaillement
- tension de compression
- tension continue
- tension critique
- tension de déséquilibre
- tension de dissociation
- tension d'exploitation
- tension de flexion
- tension gazeuse
- tension de glissement
- tension de grille
- tension de hauban
- tension d'impulsion
- tension interfaciale
- tension interfaciale eau-huile
- tension interne
- tension de limite
- tension négative
- tension normale
- tension orogénique
- tension de phase
- tension de polarisation
- tension préalable
- tension réelle
- tension résiduelle
- tension de rupture
- tension de sécurité
- tension superficielle
- tension de surface
- tension tangentielle
- tension tectonique
- tension thermique
- tension à la traction
- tension de vapeur
- tension de vapeur d'eau -
4 tension
f1. напряжение 2. натяжениеtension admissible — 1. допускаемое напряжение 2. допускаемое натяжениеtension due à dilatation — напряжение, вызванное тепловым расширениемtension efficace — 1. фактическое напряжение 2. фактическое натяжениеtension élastique — 1. упругое напряжение 2. упругое натяжениеtension induite — индуктированное [наведённое] напряжениеtension initiale — 1. начальное напряжение 2. предварительное [начальное] натяжениеtension dans la jante — напряжение на ободе (напр. маховика)tension nécessaire du lien — заданное [необходимое] натяжение (гибкой) передачиtension non équilibrée — неуравновешенное [разрушающее] напряжениеtension normale — нормальное напряжение, напряжение по нормалиtension réelle — 1. фактическое напряжение 2. фактическое натяжениеtension réglable — 1. регулируемое напряжение 2. регулируемое натяжениеtension du ressort — натяжение [растягивающее усилие] пружиныtension de sécurité — 1. допускаемое напряжение 2. допускаемое натяжениеtension superficielle — 1. поверхностное напряжение 2. поверхностное натяжениеtension thermique — температурное [тепловое] напряжениеtension totale — полное [суммарное] напряжениеtension de traction — напряжение растяжения, растягивающее напряжение -
5 нормальное напряжение
adj1) eng. voltage de régime2) mech.eng. actions moléculaires normales, compression normale (при изгибе), contrainte normale, effort normal, force unitaire normale, tension normaleDictionnaire russe-français universel > нормальное напряжение
-
6 напряжение по нормали
nmech.eng. tension normaleDictionnaire russe-français universel > напряжение по нормали
-
7 force
f1. сила; усилие □ décomposer la force разлагать силу (на составляющие); transporter une force переносить точку приложения силы (см. также forces) 2. грузоподъёмность (напр. подъёмного крана)force appliquée — приложенная сила; внешняя силаforce axiale — аксиальная сила; осевая нагрузкаforce centrifuge composée — см. force de Coriolisforce de cisaillement — усилие среза или сдвига; срезывающая или скалывающая силаforce de Coriolis — кориолисова [добавочная, поворотная] силаforce au crochet — (тяговое) усилие на крюкеforce élastique normale — нормальная упругая сила; нормальное упругое усилиеforce électromotrice — электродвижущая сила, э. д. с.force d'entraînement — приводное усилие; тяговое усилиеforce équivalente — равнодействующая [эквивалентная] силаforce de freinage — тормозная сила, тормозное усилиеforce freinante — тормозная сила, тормозное усилиеforce de glissement — сила скольжения; сила сдвигаforce de gravitation — сила тяготения, гравитационная силаforce d'inertie centrifuge — центробежная [нормальная] сила инерцииforce intérieure — внутренняя сила; внутреннее напряжениеforce de liaison — сила сцепления; реакция связиforce oblique — сила, действующая под угломforce de pesanteur — сила тяжести; весforce de la presse — усилие пресса, давление прессаforce de rappel — сила отдачи (напр. пружины)force de rupture — усилие разрыва, разрушающее усилиеforce de serrage — усилие затягивания; усилие зажима; усилие натягаforce sollicitante — активная [действующая, воздействующая] силаforce tangente — касательная [тангенциальная] сила; касательное усилиеforce tangentielle — см. force tangenteforce de torsion — крутящее [скручивающее] усилиеforce de traction — растягивающее усилие; тяговое усилие, сила тяги -
8 давление
с.pression fдавле́ние жи́дкости на сте́нки сосу́да — pression des fluides sur les parois d'un récipient
кровяно́е давле́ние — pression vasculaire ( или artérielle)
повы́шенное давле́ние — tension élevée; hypertension f ( гипертония)
пони́женное давле́ние — hypotension f
ни́зкое давле́ние — faible tension artérielle
атмосфе́рное давле́ние — pression atmosphérique
ока́зывать давле́ние — exercer une pression
••под давле́нием обсто́ятельств — sous la pression des circonstances
под давле́нием масс — sous la poussée des masses
* * *n1) gener. charge, compression, pesée, poussée, impression, tension, pression2) med. compliance3) eng. buttée, butée, effort, chargement, serrement, tension (ïàðà)4) mech.eng. force de poussée (пресса), réaction, réaction normale (покоящегося тела) -
9 faire
I 1. непр. vt1) делатьil faut faire qch — надо что-то делатьc'est ce que je fais — именно это я и делаюil n'a rien à faire — ему нечего делать(il n'y a) rien à faire — ничего не поделаешь; ничего не выйдетqu'est-ce que cela lui fait? — что ему за дело до этого?2) делать, изготовлять, производить, творить, создаватьfaire du maïs — выращивать кукурузуfaire des vers — сочинять, писать стихиfaire une caricature — нарисовать карикатуруfaire un plan — начертить план••ni fait ni à faire — плохо сделанный, халтурный3) делать, исполнятьfaire la commission — выполнить поручение4) делать, совершать ( какое-либо действие)faire qch sans y être convié — сделать что-либо не спросясь, без спросуfaire floc — хлюпать ( о воде)faire ses examens — сдавать экзамены5) заниматься чем-либо; заниматься где-либоfaire de la bicyclette — ездить на велосипедеfaire l'Ecole Normale — учиться в "Эколь Нормаль" (см. E.N.S.)faire dans qch разг. — работать в какой-либо областиfaire les couteaux — чистить ножи7) назначатьon l'a fait professeur — его назначили преподавателем, профессором8) вызывать, быть причиной, причинятьfaire des difficultés — чинить препятствияqu'est-ce que cela fera si... — что будет, если...9) оказывать, проявлять10) составлять, равняться (также со словами, обозначающими количество)cela fait trois mètres de haut — здесь высота три метраcela fait quinze jours que... — вот уже две недели, как...deux et deux font quatre — дважды два - четыре11) делать, проходитьfaire quatre kilomètres — пройти, проехать четыре километраfaire une longue marche — совершить длинный переход12) запасатьсяfaire sa prison — отбыть срок тюремного заключения14) быть, представлять собоюfaire le secrétaire — быть секретарём, секретарствовать15) образовыватьfaire une tache — посадить пятно16) строить из себя, корчить, изображатьfaire le grand seigneur, faire un personnage — строить из себя важную персону; корчить вельможуquel sot je fais! — какой я дурак!17) разг. приобретатьfaire un ami — приобрести другаfaire des relations — установить связиfaire une montre — спереть, стащить часыfaire une femme — подцепить женщинуfaire toute la ville — обегать весь город21) разг. продавать ( за какую-либо цену)22) разг. стоитьça fait combien, cette robe? — это платье сколько стоит?23) грам. принимать форму24) разг. рожатьla chatte a fait cinq petits — кошка родила пять котят25) разг. осматривать, обшариватьfaire les poubelles — рыться в мусорных ящиках27) болеть ( какой-либо болезнью)faire de la tension — иметь повышенное давление28) разг. расходовать, потреблять29) разг. подстрелить, поймать30) разг. служить ( о предмете)31) выглядеть ( о возрасте)32) на основе конструкции faire + сущ. образовалось много устойчивых словосочетанийfaire force de loi — войти в действие, вступить в силуfaire des pertes — потерпеть убытокfaire à qn un crime — вменять кому-либо в преступлениеne faire ni une ni deux разг. — не колебаться2. непр. vtна основе конструкций с прилагательными местоимениями-дополнениями образуютсяla faire à qn — обмануть кого-либоle faire au sentiment — бить на чувстваen faire de bonnes, en faire de belles разг. — наделать делil n'en fait pas [jamais] d'autres — он всегда так поступает; это в его духеen faire autant — делать столько же, то жеen faire de même — поступать так же3. непр. vt1) превращать в...; сделатьil a fait de moi un homme — он сделал из меня человека2) делать с...n'avoir rien faire de... — не нуждаться в...••pour ce que j'en fais! разг. — что мне до того!4. непр. vtêtre fait à... — привыкший, приученный к...5. непр. vt 6. непр. vtв конструкции с инфинитивом выражает побуждение к действию, выраженному инфинитивом1) заставить, приказать; велеть; поручить, сказать ( сделать что-либо)faire faire — 1) велеть сделать ( какую-либо работу) 2) заказать (напр., платье)faire couler — пролить; потопитьfaire courir un bruit — распускать слухfaire lever le gibier — вспугнуть дичь7. непр. vtcela fait que... — из-за этого...2) ( с императивом или subj выражает пожелание) делать так, чтобы...fasse le ciel que... — дай бог, чтобы...faites qu'il n'en sache rien — пусть он ничего об этом не знает3)je ne puis faire que je ne... + infin — я не могу не...8. непр. vtil nous traite comme il fait ses ennemis — он относится к нам, как к врагам9. непр. vtпри введении прямой речи сказатьNous voilà tous réunis, fit-il. — Вот мы все в сборе, - сказал он.10. непр. vi( в абсолютном употреблении) действоватьil faut faire et non pas dire — надо действовать, а не говоритьfaçon de faire — способ действия, поведение11. непр. vi1) поступать, вести себя; действоватьfaire bien [mal] — поступать хорошо [плохо]ça fait bien — это хорошо, это приличноça va faire mal разг. — это наделает шумуça me ferait mal (que...) разг. — быть того не может, чтобы...cela commence à bien faire разг. — этого достаточноbien faire et laisser dire погов. — делать хорошо своё дело, и пусть люди говорят, что угодноfaire bien de + infin — иметь основание (, чтобы...)••2) гармонировать, соответствовать3) выглядеть, иметь вид; производить впечатлениеfaire laid [joli] — некрасиво [красиво] выглядетьça fait bien разг. — это имеет хороший вид••faire plus [moins] — значить больше [меньше]12. непр. vipassé composé, futur antérieur глагола faire в конструкции с наречиями vite, tôt, с предлогом de и с инфинитивом скоро, сразу; тотчас жеon a tôt fait de démolir cette maison — этот дом поспешили снести13. непр. vine faire que... в сочетании с инфинитивомil ne fait que crier — он только и делает, что кричит3) ne fair que de... обозначает недавнее действие только что14. непр. viil fait froid [chaud] — холодно [тепло, жарко]il fait bon [mauvais] — погода хорошая [плохая]il fait jour [nuit] — светло [темно]il fait bon ici — тут хорошо, приятно2) (при выражении отношения; с инфинитивом)il fait bon de... — хорошо, стоит, следует...il ferait beau voir que... — не может быть речи о...15. непр. viça fera que ça fera — будь что будет- se faireII m1) мастерство; манера, выполнение2) жив. фактура3) действиеil y a loin du dire au faire — далеко от слов до дела -
10 chute
f1) ( свободное) падение2) перепад3) падение, снижение, спад4) гидр. напор5) канализационный стояк, канализационный выпуск; спускная труба от санитарного прибора6) гравитационный спуск, жёлоб для гравитационной транспортировки7) отход; обрезь (слитка, проката)8) петлеобразующая система, замок ( на вязальных машинах)9) скат; уклон10) обрушение•- chute anodique
- chute calorifique
- chute cathodique
- chute de chaleur
- chute d'eaux usées
- chute libre
- chute de métal
- chute normale
- chute de pression
- chute de réaction
- chute de rendement
- chute par résistance
- chute de température
- chute de tension
- chute utile -
11 contrainte
f1) напряжение2) усилие3) мат. ограничение; условие4) связь5) термические нагрузки, температурное напряжение, тепловое напряжение•- contrainte alternée
- contrainte à l'arête
- contrainte de butée
- contrainte de calcul
- contrainte calculée
- contrainte de capacité
- contrainte par choc
- contrainte cinématique
- contrainte circonférentielle
- contrainte de cisaillement
- contrainte de compression
- contrainte critique
- contrainte cumulée
- contrainte dynamique
- contrainte d'écrasement
- contrainte effective
- contrainte élastique
- contrainte externe
- contrainte extrême
- contrainte à la fatigue
- contrainte fictive
- contrainte de flambage
- contrainte de flexion
- contrainte holonome
- contrainte initiale
- contrainte interne
- contrainte latente
- contrainte limite
- contrainte longitudinale
- contrainte mécanique
- contrainte normale
- contrainte préalable
- contrainte de pression
- contrainte principale
- contrainte réduite
- contrainte répétée
- contrainte résiduelle
- contrainte résultante
- contrainte rhéonome
- contrainte de rupture
- contrainte statique
- contrainte subite
- contrainte tangentielle
- contrainte de tension
- contrainte thermique
- contrainte de traction
- contrainte uniforme -
12 courbe
2) график, диаграмма3) кривизна; закругление; изгиб4) стр. кружало•courbe caractéristique de redressement — элн. характеристика выпрямления
courbe caractéristique du tube électronique — 1) анодная характеристика электронной лампы 2) вольт-амперная характеристика ( тиристора)
- courbe d'accordcourbe de distribution d'erreurs de Gauss — кривая Гаусса, кривая нормального распределения ( вероятностей)
- courbe d'activité
- courbe adiabatique
- courbe d'aimantation
- courbe d'ajustement
- courbe allongement-temps
- courbe d'amplification
- courbe amplitude-fréquence
- courbe en anse de panier
- courbe asymptote
- courbe d'atténuation
- courbe balistique
- courbe binodale
- courbe de Bragg
- courbe de bruit
- courbe caractéristique
- courbe caractéristique de la grille
- courbe de charge
- courbe du chien
- courbe chronologique
- courbe de classement
- courbe en cloche
- courbe de compression
- courbe de consolidation
- courbe de consommation
- courbe contrainte-allongement
- courbe contrainte-déformation
- courbe de convalescence
- courbe de croissance
- courbe croissante
- courbe de débit
- courbe débit-pression
- courbe débit-rabattement
- courbe des débits
- courbe de décharge
- courbe de déclin
- courbe de décroissance
- courbe du 3éme degré
- courbe de démagnétisation
- courbe de densité
- courbe de déphasage
- courbe déphasage-fréquence
- courbe de dépouille
- courbe de dilatation
- courbe de dispersion
- courbe distance-temps
- courbe de distribution
- courbe de distribution spectrale
- courbe dose - effet
- courbe double
- courbe des écarts
- courbe d'écrouissage
- courbe effort-déformation
- courbe d'endurance
- courbe enveloppante
- courbe enveloppe
- courbe épitrochoïde
- courbe d'épuisement
- courbe équipotentielle
- courbe d'erreurs
- courbe en escalier
- courbe d'essai
- courbe d'étalonnage
- courbe d'évanouissement
- courbe exponentielle
- courbe de fatigue
- courbe de flexion élastique
- courbe de fluage
- courbe de fonctionnement
- courbe de fréquences cumulées
- courbe frontière
- courbe de fusibilité
- courbe de fusion
- courbe gauche
- courbe de Gauss
- courbe en gradins
- courbe de grandissement
- courbe granulométrique
- courbe hélicoïde
- courbe de Hurter et Driffield
- courbe hypsométrique
- courbe d'hystérésis
- courbe indicateur
- courbe intégrale
- courbe intrinsèque
- courbe inverse
- courbe involvante
- courbe isoacoustique
- courbe d'isoactivité
- courbe isobougie
- courbe isocandela
- courbe isochrone
- courbe isocline
- courbe isodose
- courbe isolux
- courbe isométabolique
- courbe isopachique
- courbe isophote
- courbe isoplère
- courbe isopycne
- courbe isostère
- courbe isotachyque
- courbe isotherme
- courbe isotourbillon
- courbe isovitesse
- courbe limite
- courbe liquidus
- courbe lisse
- courbe de lueur thermique
- courbe de luminosité
- courbe de magnétisation
- courbe minimale
- courbe de modulation
- courbe des moments
- courbe de niveau
- courbe de noircissement
- courbe normale
- courbe osculatrice
- courbe de performance
- courbe photométrique
- courbe plane
- courbe en pointillé
- courbe des points d'ébullition
- courbe pointue
- courbe polaire
- courbe de possibilité de lavage
- courbe potentiométrique
- courbe de la première magnétisation
- courbe de pression
- courbe de probabilité de Gauss
- courbe de probabilités
- courbe de puissance
- courbe quartique
- courbe de raccord
- courbe de raccordement
- courbe de récalescence
- courbe rectifiable
- courbe de refroidissement
- courbe de régime
- courbe de remplissage
- courbe de rendement
- courbe de répartition
- courbe de réponse
- courbe représentative
- courbe de reproduction
- courbe de résistance
- courbe de résonance
- courbe de rétablissement
- courbe de salinité
- courbe de saturation
- courbe de sédimentation
- courbe de sélectivité
- courbe de sensibilité
- courbe de sensibilité spectrale
- courbe sigmoïde
- courbe sinusoïdale
- courbe de solidification
- courbe de solubilité
- courbe de solution
- courbe spectrale
- courbe spectroscopique
- courbe de stabilité neutre
- courbe support
- courbe de température
- courbe de tension-allongement
- courbe thermique
- courbe thermogravimétrique
- courbe de thermoluminescence
- courbe toroïdale
- courbe torsadée
- courbe de torsion
- courbe de traction
- courbe de transmission
- courbe de transmittance
- courbe de troisième ordre
- courbe unicursale
- courbe usure-temps
- courbe en V
- courbe de vaporisation
- courbe à vide
- courbe de vitesses
- courbe de Wöhler -
13 distribution
f1) распределение; снабжение2) распределение; размещение3) система распределения, распределительная сеть•- distribution à basse tension
- distribution à bille
- distribution par billes oscillantes
- distribution binomiale
- distribution bouclée
- distribution centrale
- distribution commune
- distribution contagieuse
- distribution continue
- distribution cumulée
- distribution densimétrique
- distribution désordonnée
- distribution diphasée
- distribution d'eau
- distribution d'eau maillée
- distribution d'eau palmée
- distribution d'échantillonnage
- distribution d'électricité
- distribution énergétique spectrale
- distribution de l'énergie électrique
- distribution d'excitation
- distribution de force
- distribution fortement déséquilibrée
- distribution gaussienne
- distribution granulométrique
- distribution au hasard
- distribution logarithmonormale
- distribution maillée
- distribution marginale
- distribution matérielle
- distribution multimodale
- distribution multinomiale
- distribution multivariée
- distribution normale
- distribution opératrice
- distribution de Poisson
- distribution de population
- distribution rectangulaire
- distribution souterraine
- distribution spectrale
- distribution unidimensionnelle
- distribution unimodale
- distribution vectorielle
- distribution des vitesses -
14 ♦ surface
♦ surface /ˈsɜ:fɪs/A n.1 (geom.) superficie; faccia: The surface of the lake was quite smooth, la superficie del lago era calmissima; the six surfaces of a die, le sei facce di un dado; on the surface, in superficie; below the surface, sotto la superficie; a level surface, una superficie piana2 (fig.) apparenza; aspetto esteriore; esteriorità: He only looks at the surface of things, si ferma all'aspetto esteriore delle cose5 (mecc.) superficie; piano: bearing surface, superficie portante; sliding surface, piano di scorrimento7 (naut.) superficie del mareB a. attr.1 superficiale; di superficie: a surface wound, una ferita superficiale; (mecc. dei fluidi) surface tension, tensione superficiale2 (fig.) superficiale; apparente; a fior di pelle (fig.): a surface judgement, un giudizio superficiale; surface kindness, gentilezza a fior di pelle● (chim.: di un detergente, ecc.) surface-active, tensioattivo (agg.) □ surface-active agent, tensioattivo (sost.) □ (chim.) surface-activity, tensioattività □ (meteor.) surface chart, carta al suolo □ (naut.) surface craft, naviglio di superficie □ ( nuoto) surface dive, tuffo in superficie □ ( USA) surface-effect ship, veicolo su cuscino d'aria (cfr. ingl. hovercraft) □ ( cucina) surface element, piastra ( dei fornelli) □ (edil.) surface finish, rifinitura di superfici □ (mecc.) surface gauge, truschino □ (mecc.) surface grinder, rettificatrice per piani □ surface mail, posta normale ( non aerea) □ surface man, (ferr.) operaio addetto alla manutenzione della linea; (ind. min.) minatore che lavora in superficie □ surface mine, miniera a cielo aperto □ (elettron.) surface noise, rumore di superficie (o della puntina) □ (mecc.) surface plate, piatto (o piano) di riscontro □ (naut.) surface speed, velocità in emersione ( di un sottomarino) □ (ling.) surface structure, struttura superficiale □ ( di missile) surface-to-air, terra-aria □ ( di missile) surface-to-surface, terra-terra □ ( USA) surface transportation system, rete dei trasporti di superficie □ surface water, acqua superficiale; acqua piovana □ (mil.) surface zero, punto zero ( di un'esplosione atomica) □ (fig.) below the surface, al fondo: One never gets below the surface with him, non si può mai andare al fondo delle cose con lui □ (naut.) to break surface, affiorare, venire a galla ( di sommergibile) □ (fig.) on the surface, in apparenza □ ( di un pesce, un sommergibile, ecc.) to rise to the surface, venire a galla; affiorare; emergere.(to) surface /ˈsɜ:fɪs/A v. t.B v. i.1 (naut.) venire a galla; affiorare; emergere2 (fam. scherz.) alzarsi da letto; levarsi; comparire3 (fig. fam.) venire a galla. -
15 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
AAbort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.Accept - pranon.Access time - koha e arritjes së të dhënave.Accessories - veglat ndihmëse në Windows.Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.BBackbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacioneBad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.Bar chart - diagram në formë të shiritave.Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterikeBlank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëtaBookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.CCache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.Client-server network - rrjet i tipit klient-server.Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INICOBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.DData - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.Destination file - skedar që pranon.Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.EEPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.Embedded object - objekt i ndërvënë.EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programoreEBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.FFan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.Floppy disk - disk i butë, disketëFooter - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizimFAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.GGIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.HHacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.High tech - teknologji e lartëHost computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.Hyphenation - ndarje e fjalëveIIllegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.Image processing - përpunim i grafikonëveImaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.Input data - të dhënat hyrëse.Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.Integer - numër i plotë pa presje decimaleLLine printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.Link- lidhje; lidhshmëri.Load - mbushje, futje e programit në memorje.LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.MMachine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.Mailbox - sandëku postar.Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.NNetwork - rrjet i kompjuterit.NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterikNon-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.Numeric keypad - tastierë numerike.OOLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.Off-line - i çkyçurOn-line - i kyçurODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.Overstrike - nënvizim.Overtype - shkrim përmbi tekst.Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.PPage break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.Page layout - pamje e faqesPpm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.Port - portë; lidhje; hyrje.Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.Print queue - pritje, rend për shtyp.Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.Processing - përpunim i të dhënave.Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.QQuery - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.RRadio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Remote computer - kompjuter i larguar.Remote control program - program me komandim prej së largu.Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.Ring network - rrjet unazor.RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.SSafe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.Screen - ekran.Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.Shared file - skedar i përbashkët.Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.Sound card - kartë për zërim.Storage - kujtesë.String - varg i shenjave.SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Switch - ndërprerës.System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
-
16 laagspanning
См. также в других словарях:
tension — [ tɑ̃sjɔ̃ ] n. f. • 1490; lat. tensio I ♦ (Concret) 1 ♦ Physiol. État d un tissu, d un organe distendu. Résistance opposée par une paroi organique aux liquides, aux gaz contenus dans la cavité qu elle limite. Tension de la paroi abdominale. 2 ♦… … Encyclopédie Universelle
TENSION ARTÉRIELLE — C’est par un abus de langage, consacré par l’usage, que les médecins et le public parlent de tension artérielle (et d’«hypertension»), alors que, sous ce vocable, ils désignent la pression qui règne à l’intérieur du compartiment artériel. Celle… … Encyclopédie Universelle
Tension nerveuse — Stress Pour les articles homonymes, voir Tension et Stress (homonymie). Le stress ou tension nerveuse est le syndrome général d adaptation. Il s agit d un anglicisme : ce mot signifie contrainte en anglais. Le stress fait partie des troubles … Wikipédia en Français
Etude de la pression et de la tension des ecritures manuscrites — Étude de la pression et de la tension des écritures manuscrites L emploi de plus en plus fréquent de photocopies dans la vie quotidienne entraîne une augmentation du nombre de documents soumis à l expertise en écritures et, bien entendu, beaucoup … Wikipédia en Français
Étude de la pression et de la tension des écritures manuscrites — L emploi de plus en plus fréquent de photocopies dans la vie quotidienne entraîne une augmentation du nombre de documents soumis à l expertise en écritures et, bien entendu, beaucoup de ces documents à expertiser sont eux mêmes des photocopies.… … Wikipédia en Français
sous-tension — [ sutɑ̃sjɔ̃ ] n. f. • mil. XXe; de sous et tension ♦ Électr. Tension inférieure à la normale. ● sous tension, sous tensions nom féminin Tension électrique inférieure à la normale. ● sous tension, sous tensions (synonymes) nom féminin Tension… … Encyclopédie Universelle
Caténaire — Ne doit pas être confondu avec cathéter, bicaténaire ni monocaténaire. Ligne de contact 25 kV. Une caténaire est un ensemble de câbl … Wikipédia en Français
574,8 km/h — Records du monde de vitesse du TGV Le record actuel de 574,8 km/h affiché sur un TGV en gare de Nancy La SNCF a battu trois records du monde de vitesse sur rail avec le TGV lors de quatre opérations appelées TGV 100 (1981), TGV 117, TGV 140 (1989 … Wikipédia en Français
Projet V150 — Records du monde de vitesse du TGV Le record actuel de 574,8 km/h affiché sur un TGV en gare de Nancy La SNCF a battu trois records du monde de vitesse sur rail avec le TGV lors de quatre opérations appelées TGV 100 (1981), TGV 117, TGV 140 (1989 … Wikipédia en Français
Record du monde de vitesse du TGV — Records du monde de vitesse du TGV Le record actuel de 574,8 km/h affiché sur un TGV en gare de Nancy La SNCF a battu trois records du monde de vitesse sur rail avec le TGV lors de quatre opérations appelées TGV 100 (1981), TGV 117, TGV 140 (1989 … Wikipédia en Français
Records du monde de vitesse du TGV — Le record actuel de 574,8 km/h affiché sur un TGV en gare de Nancy La SNCF a battu trois records du monde de vitesse sur rail avec le TGV lors de quatre opérations appelées TGV 100 (1981), TGV 117, TGV 140 (1989 1990), et V 150 (2007) qui … Wikipédia en Français
